Old School Zouk: toen Zouk nog geen Kizomba was

Onlangs lanceerde zangeres Fanny J de nieuwe track ‘Toi et Moi’, een nummer dat het best kan worden omschreven als Old School Zouk Love. De zangeres met haar wortels in het aan Suriname grenzende Frans Guyana, staat al weer een groot aantal jaren aan de top van de Francofone Zouk-scene.

De naam Zouk vindt haar oorsprong op de Franse Antillen. ‘Zouker’ betekent zoiets als ‘feestvieren’. De band Kassav wordt gezien als de ‘uitvinder’ van de Zouk-muziek: traditionele muziekstijlen die met onder meer synthesizers en elektrische gitaren eigentijds werden gemaakt, zoals dat ook geldt voor de moderne variant van de Amerikaanse R&B. De band werd eind jaren zeventig opgericht, maar de grote doorbrak kwam in 1984 met de track ‘Zouk La Se Sel Medikaman Nou Ni’ (Zouk is het medicijn dat we nodig hebben).

Kassav is op hun beurt weer beinvloed door muzieksstijlen als Kompa en bands als Les Shleu Shleu uit Haïti, een groep die in de jaren zeventig van de vorige eeuw erg succesvol was. In Nederland kreeg Zouk bekendheid door de nummer 1-hit ‘Maldon’ van Zouk Machine, het damestrio dat komende zaterdag 23 december 2017 voor een eenmalig optreden in het Maasgebouw van het Feyenoord Stadion is.

De Rotterdams-Kaapverdische band Livity, die begin jaren negentig kortstondig grote populariteit genoot maar al na twee albums uiteen viel omdat de toen nog jonge heren niet met het succes konden omgaan, werd op hun beurt sterk door Kassav beïnvloed. Op dinsdag 26 december 2017 houdt Livity een reünie-concert in Rotterdam Ahoy. Hieronder de opnamen van een reünie-concert van de band in Angola.

De wat langzamere variant van Zouk, waar Fanny J zich van bedient, wordt ook wel Zouk Love genoemd, een stijl die onder meer populair werd dankzij de in Frans Guyana geboren Edith Lefel en de Rotterdams-Kaapverdische Suzanna Lubrano. Zangeres Edith Lefel was de levenspartner van de Frans Antilliaanse Zouk-producer Ronald Rubinel, met wie zij een tweeling kreeg. Op 20 januari 2003 overleed Edith geheel onverwacht op 39-jarige leeftijd door een hartstilstand.

Ronald Rubinel, die door de jaren heen ook geregeld als invaller met Kassav heeft opgetreden, is een van de meest succesvolle producers van Zouk Love en is ook verantwoordelijk voor enkele van de grootste hits van Suzanna Lubrano, waaronder ‘Tudo Pa Bo’, ‘Dilema’, ‘Saida’, ’Taxi’ en ’Paraiso’. Hieronder een compilatie van door fans gemaakte filmpjes van Suzanna Lubrano.

De laatste jaren zien we dat internationaal, met uitzondering van de Francofone landen, meestal de term Kizomba wordt gebruikt. Kizomba is een muziekstijl met hetzelfde ritme als Zouk Love, een stijl die in het Portugeestalige Angola populair is geworden dankzij Suzanna Lubrano en andere Rotterdams-Kaapverdische Zouk-artiesten. En hoewel Kizomba een naam was voor een muziekstijl die ook al voor de populariteit van Zouk Love werd gebruikt, is de moderne variant van Kizomba een stijl die toch vooral de Frans-Antilliaanse Zouk Love heeft geadopteerd..

Anders ligt dat met de dansstijlen Zouk en Kizomba. Deze dansstijlen verschillen duidelijk van elkaar waarbij de Zouk-dansstijl zich min of meer separaat van de Zouk-muziek heeft ontwikkeld. Het is vooral de Kizomba dans die nog steeds populair is in Nederland, hoewel deze de laatste tijd wel steeds meer wordt overvleugeld door aan AfroBeat gekoppelde dansstijlen.