Sperziebonen

‘Wij zien vooral vlekkeloos geïntegreerde mensen producten opfleuren. Staat leuk voor het kleureffect, maar hun eigen achtergrond is praktisch uitgewist,’ zo lazen we vorig jaar in een Volkskrant-artikel.

Geldt dat ook voor bovenstaande commercial van Plus? Toch wel een beetje. Want hoewel er wordt gezegd dat de Hollandse sperziebonen in de winter uit Noord-Afrika komen – wat waarschijnlijk de verklaring is voor de keus van een Marokkaans- Nederlands gezin in deze commercial – roept de eindwaarde van de commercial toch het clichématige beeld op van een ‘geassimileerd’ gezin dat Hollandse sperziebonen eet. Ook al worden de sperziebonen opgediend in een traditionele tajine.

Het is ook nooit goed, horen we de lezer denken. Dat ligt genuanceerder. In beginsel is er niets mis met bovenstaande commercial. Dat leven tussen twee culturen is immers een aspect dat in Nederlandse communicatie-uitingen veel vaker zou kunnen worden benut. Het leidt bovendien juist tot verrassende wendingen.

Het probleem is misschien wel niet deze specifieke commercial. Het zit ‘m mogelijk meer in de context van honderden andere commercials waarin Marokkaanse Nederlanders en andere Nederlanders met een migratieachtergrond vaker geen dan wel rol spelen; en als ze wel voor een rol worden gecast, vooral een rol krijgen toebedeeld waarin hun eigen gemixte belevingswereld grotendeels is ‘uitgewist’ (ze gedragen zich ‘Hollands’), een stereotype rol vertolken (rapper, basketballer, de lenige Afro), of bijvoorbeeld als Surinaamse Nederlander reclame maken voor Surinaamse roti of Lassie Toverrijst.

Reclamemakers die zich echt verdiepen in de persoonlijke belevingswerelden binnen onze gemixte samenleving zijn nog zeldzaam. Bovenstaande commercial voelt daarom primair aan als gemaakt door autochtoon Nederlandse creatieven die het een leuke twist vonden om een Marokkaans-Nederlands gezin te laten genieten van Hollandse sperziebonen. Nogmaals, daar is op zich niets mis mee. Maar het is daarvoor niet nodig je echt te verdiepen in de leefwereld van een Marokkaans-Nederlands gezin. En dat gevoel blijft bij het kijken naar deze commercial toch hangen.

Lees hier het artikel uit de Volkskrant van vorig jaar.