Wit versus zwart?

(Gebieden met meer dan 96,1%  witte kiezers. Blauw is Democratisch, rood is Republikeins.)

Tijdens de laatste vier presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten zijn in regio’s met meer dan 96% witte kiezers, de stemmen op de Republikeinse kandidaat elk jaar verder gestegen. De grootste stijging vond  gisteren plaats. Het is een indicatie van de toenemende scheiding der ‘witte en zwarte geesten’. Daarbij zijn het vooral de rurale gebieden die massaal voor Donald Trump hebben gestemd, terwijl in de stedelijke gebieden de meerderheid Hillary Clinton steunde. Niet alleen witte mannen hebben in meerderheid op Trump gestemd, ook de meerderheid van witte vrouwen heeft die keus genaakt.

Verder zijn de eerste indicaties dat relatief veel jongeren, net als bij het Brexit-referendum in het Verenigd Koninkrijk, niet zijn gaan stemmen. De 18- tot 25-jarige jongeren die wel naar de stembus gingen, kozen in meerderheid voor Clinton. Het lijkt vooral de witte 50-plus generatie te zijn die niet alleen massaal heeft gestemd, maar ook nog eens in groten getale voor Donald Trump. Daarmee doemt de vraag op of het democratische systeem in de huidige vorm op termijn nog wel houdbaar is.

Bovenstaande wil overigens niet zeggen dat Trump geen stemmen van ‘ethnic minorities’ heeft gehad. De eerste indicaties zijn dat in tenminste drie staten het aantal Latinx of Latino stemmen op Donald Trump groter was dan op de toenmalige Republikeinse kandidaat Mitt Romney vier jaar geleden, met name onder mannen. Zoals er ook bi-culturele Nederlanders zijn die op Geert Wilders stemmen, heeft in de Verenigde Staten een minderheid van African Americans, Latinx and Asian Americans op Donald Trump gestemd. Exacte percentages zijn nog niet bekend, maar hun stemmen zouden Donald Trump in sommige swing states zomaar eens aan de meerderheid en daarmee aan het presidentschap hebben kunnen helpen.

Een andere conclusie van de Amerikaanse verkiezingen van gisteren: het traditionele ‘ground work’ – aan deuren kloppen en individuele kiezers bellen –  heeft misschien wel zijn langste tijd gehad, evenals de invloed van de traditionele media. Sociale media lijken voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor de winst van Donald Trump. De invloed van berichten die mensen delen via onder meer  Facebook, Twitter en andere sociale media, is mogelijk groter dan die van NBC, ABC, CBS, Fox, CNN, New York Times, Washington Post en andere grote mainstream nieuwsplatforms. Die invloed werd bovendien versterkt door de automatisch gegenereerde social mediaberichten met als enige doel een politieke boodschap van een van de kandidaten massaal onder de aandacht te brengen.

Het campagneteam van Trump maakte veelvuldig gebruik van ‘user generated content’, dat zijn feitelijk door hun potentiële kiezers geplaatste posts die door mensen in en rondom het Trump campagneteam werden gedeeld.  Dat leverde soms ook schade op, omdat er daardoor (bewust of onbewust) geregeld tweets en posts werden gedeeld van racistische en antisemitische bronnen. Dankzij de Facebook algoritmes kregen Trump-aanhangers bovendien primair berichten in hun timeline die hun visie bevestigen. Kritisch nieuws over Trump kwam in hun timeline nauwelijks naar voren.

Tot slot zaten de pollsters er massaal naast, zelfs zozeer dat ook binnen het campagneteam van Trump de verbazing over diens overwinning groot bleek.